آخرین تاریخ آپدیت 2024-05-01 توسط زینب مالزیری

مغز و اعصاب چیست؟ emgclinic.ir

مغز و اعصاب  گرایشی از پزشکی است که به اختلالات سیستم عصبی که دربرگیرنده  مغز، عروق خونی، ماهیچه ها و اعصاب میباشد، می پردازد. حوزه های اصلی نورولوژی عبارتند از: سیستم عصبی خودمختار، مرکزی و محیطی. به پزشکی که در زمینه مغز و اعصاب کار می کند، متخصص مغز و اعصاب می گویند . یک جراح مغز و اعصاب اختلالات عصبی را از طریق جراحی درمان می کند.

پس از 8 سال تحصیل در رشته پزشکی، متخصصان مغز و اعصاب باید 3 تا 4 سال دوره رزیدنتی فوق لیسانس را بگذرانند. پس از اتمام دوره رزیدنتی، برخی از متخصصان مغز و اعصاب ممکن است با کمک هزینه تحصیلی در سایر زمینه های نورولوژی ادامه دهند. اینها ممکن است شامل عصب شناسی رفتاری، فیزیولوژی عصبی بالینی، صرع، نورولوژی مداخله ای یا مدیریت درد باشد

پس از 4 سال تحصیل در دانشکده پزشکی، متخصصان مغز و اعصاب کودکان دوره های 5 ساله فوق لیسانس شامل 2 دوره آموزش اطفال، 1 سال در رشته مغز و اعصاب عمومی و 2 سال در رشته مغز و اعصاب کودکان را تکمیل میکنند بسیاری نیز زمان بیشتری را صرف یادگیری در مورد یک زمینه خاص، مانند اختلالات حرکتی یا مدیریت درد می کنند.

نورلوژی

متخصص مغزواعصاب کیست ؟

دکتر شبنم رفیع زاده متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات(متخصص نورولوژی)

متخصصان مغز و اعصاب پزشکانی هستند که مشکلات مغز و سیستم عصبی را تشخیص داده و درمان می کنند . جراحی نمی کنند اگر فکر می‌کند شما بیماری دارید که نیاز به مراقبت متخصص دارد، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که یک متخصص مغز و اعصاب را ببینید.

اختلالات عصبی اغلب بین نوزادان و کودکان خردسال و بزرگسالان متفاوت است. مشکلات عصبی در افراد کمتر از 18 سال توسط متخصصان مغز و اعصاب کودکان مدیریت می شود. اختلالاتی که بر جمعیت کودکان تاثیر می گذارد عبارتند از: فلج مغزی، بیماری های متابولیک پیچیده، صرع، ناتوانی های یادگیری و بیماری های عصبی و عضلانی.

برای دریافت بهترین مراقبت، همیشه باید ابتدا با پزشک مراقبت های اولیه خود مشورت کنید. پزشک خانواده ممکن است به شما پیشنهاد کند که به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید ، اگر بررسی و درمان بیماری شما خارج از تخصص پزشک خانواده باشد.نتوانند علائم شما را به درستی درمان کنند. بهتراست  که از کارهایی که متخصص مغز و اعصاب انجام می دهند و علائمی و بیماری هایی که درمان می کند آگاه باشید.

متخصص مغز و اعصاب انواع بیماری های مغز و اعصاب ائم از  بیماری‌های مغز و نخاع (سیستم عصبی مرکزی)، اعصاب محیطی (اعصابی که مغز و ستون فقرات را به اندام‌ها متصل می‌کنند، مانند ریه‌ها یا کبد) و ماهیچه‌ها را درمان می‌کند. یکی از انواع بیماری های عصبی می تواند بیماری سردرد باشد. صرع؛ سکته؛ اختلالات حرکتی، مانند لرزش یا بیماری پارکینسون؛ و خیلی های دیگر..

متخصص مغز و اعصاب برای بررسی، تشخیص و درمان اختلالات عصبی آموزش دیده است .  متخصصان مغز و اعصاب تعداد بیشماری از بیماری های عصبی، از جمله سکته مغزی، تشنج، اختلالات حرکتی مانند بیماری پارکینسون ، اختلالات عصبی خود ایمنی مانند مولتیپل اسکلروزیس ، اختلالات سردرد مانند میگرن و زوال عقل مانند بیماری آلزایمر را درمان می کنند .

متخصصان مغز و اعصاب همچنین ممکن است در تحقیقات بالینی ، کارآزمایی‌های بالینی و پایه یا تحقیق ترجمه ای . در حالی که مغز و اعصاب یک تخصص غیر جراحی است، تخصص جراحی مربوط به آن جراحی مغز و اعصاب است .

معروفترین متخصصین مغز و اعصاب

معاینه عصبی و روش ها

هنگامی که به متخصص مغز و اعصاب مراجعه می کنید، در مورد سابقه پزشکی و علائم شما با شما صحبت می کند. همچنین شما توسط پزشک یک معاینه فیزیکی خواهید داشت که بر روی سیستم مغز و اعصاب شما متمرکز است.  متخصص مغز و اعصاب برای تشخیص و درمان اختلالات عصبی آموزش دیده است. متخصصان مغز و اعصاب ابتدا باید تشخیص دهند که آیا مشکلی در سیستم عصبی وجود دارد یا خیر.

تاریخچه سلامت بیمار پس از معاینه عصبی بررسی می شود که عملکرد اعصاب جمجمه، هماهنگی، وضعیت ذهنی، احساس، قدرت و رفلکس ها را ارزیابی می کند.

هنگامی که تشخیص ایجاد شد، ممکن است آزمایش‌های بیشتری برای هدایت درمان ضروری باشد. تشخیص با آزمایش هایی مانند اسکن توموگرافی محوری کامپیوتری، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی ، الکتروانسفالوگرافی یا الکترومیوگرافی انجام می شود.

اختلالات عصبی شامل سرطان مغز، مولتیپل اسکلروزیس، اختلالات نخاعی، بیماری هایی است که بر عضلات و اعصاب محیطی و اتصالات عصبی عضلانی تاثیر می گذارد.

یکی از بخش‌های بالینی عمده اورولوژی، نوروانکولوژی است که شامل مدیریت بیماران مبتلا به تومورهای مغزی اولیه، متاستازها و عوارض عصبی سرطان میباشد.

موارد قابل بررسی توسط متخصص مغز و اعصاب:

یک پزشک متخصص مغز و اعصاب ممکن است یک یا چند آیتم از موارد زیر را درباره شما بررسی کند:

وضعیت روانی

سخن، گفتار

چشم انداز

استحکام – قدرت

هماهنگی

رفلکس ها

احساس (چقدر چیزها را خوب حس می کنید)

پزشکان ممکن است ایده خوبی از تشخیص شما از معاینه داشته باشند، ولی احتمالاً ممکن است برای تایید آن و جواب نهایی به آزمایش‌های دیگری نیاز خواهید داشت. بسته به علائم شما، اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

آزمایش خون و ادرار برای بررسی عفونت، سموم یا اختلالات پروتئینی  

آزمایشات عکسبرداری از قسمت مغز یا ستون فقرات برای جستجوی تومور، آسیب های احتمالی مغزی ، یا مشکلات در رگ‌های خونی، استخوان‌ها، عصب ها یا دیسک شما

اگر تشنج داشته باشید تکه‌های کوچکی که الکترود نام دارند، در قسمت سر و روی پوست سر قرار می‌گیرند و با  سیم به یک دستگاه متصل می‌شوند. این دستگاه فعالیت الکتریکی مغز شما را ثبت می کند.

آزمایشی که ارتباط بین عصب و عضله ای که با آن کار می کند الکترومیوگرام نام دارد. که این کار با الکترودهایی روی پوست یا سوزنی که در عضله قرار می گیرد انجام می شود.

مقدار کمی مایع از قسمت ستون فقرات شما برای بررسی خون یا عفونت گرفته می شود. به این عمل تپ ستون فقرات یا پونکسیون کمری  گویند.

در روش بیوپسی عضله یا عصب برای جستجوی علائم برخی اختلالات عصبی عضلانی. مقدار کمی از بافت گرفته می شود و زیر میکروسکوپ بررسی می شود.

تست تنسیلون می تواند به تشخیص میاستنی گراویس کمک کند ، وضعیتی که ماهیچه های شما را ضعیف می کند. 

نوارمغزی

قبل از مراجعه به متخصص مغز و اعصاب چه کارهایی را بهتر است انجام دهید؟

• علائم و سایر اطلاعات سلامتی خود را یادداشت کنید، از جمله داروها ، آلرژی ها ، بیماری های قبلی و سابقه بیماری در خانواده خود

• لیستی از سوالات خود تهیه کنید

• روز مراجعه به پزشک خود جواب های  آزمایش قبلی خود را برای متخصص مغز و اعصاب ارسال کنید یا با خود ببرید

• بهتراست به هنگام مراجعه به پزشک یک نفر همراه داشته باشید

متخصص مغز و اعصاب احتمالاً اطلاعات زیادی به شما می دهد، بنابراین بهتر است صحبت های دکتر را یادداشت کنید که بعد از ترک مطب بتوانید موارد را در جهت استفاده بهتر برای درمان مرور کرده و اجرا کنید. اگر در مورد چیزی گیج شده اید از پرسیدن سوال نترسید. مطمئن شوید که تشخیص و درمان خود و هر قدم دیگری که باید بردارید را درک کرده اید.

بهترین دکترهای مغز و اعصاب در ایران:

1) پروفسور سمیعی

2) دکتر شبنم رفیع زاده 

3) دکتر مهسا موسوی

4) دکتر بابک زمانی

5) دکتر مجید کیهانی

6) دکتر علی اشرف اقبالی

7) دکتر مجید کیهانی

8) دکتر فرزاد محبی

9) دکتر احمد قمی فر

10) دکتر سید سلمان فاطمی

11) دکتر زهرا وهابی

12) دکتر مهدی دهقانی

13) دکتر فردوس نظری

14) دکتر ناصر مهربان

15) دکتر علی زینلی

16) دکتر محمد شیرانی

17) دکتر مهران همای نیکفر

18) دکتر مژگان مفتاح پور

19) دکتر رضا خدابخشی

20) دکتر مهدی فرخی

معرفی بهترین و معروفترین متخصصین مغز و اعصاب و ستون فقرات و نورلوژی در تهران

پرسش و پاسخ :

پاسـخ :  سلام الان به احتمال قوی ناشی از چسبندگی و اراکنوئیدیت چسبنده است درمان آب درمانی مسکن فیزیوتراپی است.

سـوال : سلام چند وقت هست که سردردهای شدید در قسمت سمت راست سرم دارم گاهی اوقات سرگیجه میگیرم،بعضی وقت ها نشسته ام سرم یک دفعه درد میگیره سرم گیج میره دستام میلرزه التهاب معده ام دارم و دارو مصرف میکنم راهنمایی بفرمایید.

پاسـخ : سلام بر شما گرامی. ممکنه میگرن باشه میگرن با دردهای معده ارتباط زیادی دارد . چند ساله هستید؟ و ارتباط سردرد با نور و سروصدا و بو چطوری هست؟

سـوال :قرص بتا هیستامین خوردم خیلی بی حال شدم و تاری دید پیدا کردم .. چرا؟

پاسـخ :  از عوارض نادر هست ،  برطرف میشه.

سـوال :شربت تگرتول تا چه زمانی خواب آور است؟

پاسـخ :معمولا هر بار تا 6 ساعت و بعد از 10 روز هم خواب آلودگی کمتر میشه.

سـوال :آیا دارو گاباپنتین 300 میلی گرم  برای درمان بیماری دیسک کمر توصیه میشود؟

پاسـخ :گاباپنتین یک داروی کنترل کننده دردهای با منشا آسیب به عصب ها از جمله دردهای ناشی از دیسکهای کمری و گردنی است.

سـوال :آیا همه افرادی که به بیماری صرع و تشنج مبتلا هستند باید نوار مغز رو بگیرند؟

پاسـخ : بله،چون نوار مغز مهمترین بخش ارزیابی یک بیمار مبتلا به صرع است و میتواند میزان فعالیت الکتریکی مغز رو به طور مستقیم نشان دهد. نوار مغز در تشخیص و نوع حملات تشنج یک بیمار مبتلا به صرع مفید است و در هر بیمار مبتلا به صرع انجام میشود.

سـوال : قرص سیپرالکس رو چه زمانی باید مصرف کرد ، صبح یا شب؟ 

پاسـخ :در کل بهتر است در طول روز مصرف شود ولی اگر در شب هم مشکل خاصی ایجاد نمیکنه ودر کل این شرایط در افراد مختلف فرق میکنه.

سـوال : چند وقتی هست که تو انگشت دستام احساس سردی میکنم امان داره از علائم ام اس باشه؟ 

          پاسـخ :  این سوال اکثرا توسط خانم های جوان که با اضطراب درگیر هستند پرسیده می شود. در مرحله اول با انجام یک MRI روند بیماری و آرامش بررسی شود ولی مهمترین مسئله افسردگی و اضطراب است که باید درمان شود.

سـوال : سلام وقتتون بخیر  من ۲۸ سال دارم و بیماری ندارم فقط چند ماهی میشه  که بعضی  اوقات در قسمت بالای گیجگاهم و بعضا وسط سرم و گاهی در بالای گوشم خیلی کوتاه به مدت چند دقیقه تیر می کشد مشکل چیست؟

  پاسـخ :  با سلام

سردردها اگر شدید و کوتاه مدت باشند معمولا بی اهمیت هستند و اغلب در افراد سالم یا افرادی که مبتلا به میگرن هستند ایجاد میشن.ولی تنها نکته مهم اینه که آیا این سردرد های شما با علائمی مثل سرفه، یا هنگام ورزش کردن و فعالیت فیزیکی مرتبط هستن یا خیر. اگه مرتبط باشند نیاز به بررسی وجود داره.

و شما جهت بررسی بهتره به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.

سـوال : برای بهبود بیماران مبتلا به سکته مغزی فیزیوتراپی رو پیشنهاد میکنید یا کاردرمانی رو؟

        پاسـخ : در اثر سکته مغزی ناتوانی های متعددی ممکن است  اتفاق بیفتد  که اکثرا مربوط به محل و نوع آسیب مغزی ایجاد شده است. فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتار درمانی و کارشناسان محترم ارتز و پروتز اغلب در پیشانی خدمت رسانی به بیماران خواهند بود.

سـوال : آیا درسته که میگن نور خورشید اثر محافظتی در برابر بیماری ام اس داره؟

      پاسـخ : مطالعات انجام شده  نشان می دهد بیماری ام اس اکثرا در عرضهای جغرافیایی بالا (مناطق دور از استوا و نزدیک به قطب) بیشتر دیده شده است. برای همین  دانشمندان احتمال می دهند نور خورشید و احتمالا ویتامین D در برابر این بیماری نقش پیشگیری کننده داشته باشد.

سـوال : آیا برای انجام تست نوار عصب و عضله باید حتما ناشتا باشیم؟

  پاسـخ : خیر، برای انجام دادن تست نوار عصب و عضله لازم نیست ناشتا باشید بلکه  بهتر است قبل از مراجعه مقداری کم غذای سبک میل کرده باشید.

سـوال : سلام وقتتون بخیر من کارمند بانک هستم و ساعات طولانی روی صندلی مینشینم ،حدود دو سال میشه که موقع بلند شدن از زمین کمرم خم میمونه و نمیتونم راه برم لطفا راهنمایی ام کنید

  پاسـخ :  سلام دوست عزیز 

شما دچار بدکارکردن ستون فقرات هستند. لازم است معاینه و سپس ام آر آی یا تست های تشخیصی دیگر براتون انجام بشه . بد کار کردن ستون فقرات می تواند علت ایجاد بیماری دیسک کمر است.  توصیه می شود که شما هر نیم ساعت به مدت ۲ تا ۳ دقیقه از پشت میز خود بلند شوید  و ستون مهره های خود را حرکت دهید.

سـوال : سلام  من ۳۹ سالمه انحراف ستون فقرات مادرزادی دارم ، الان باعث پیچیدن ستون فقرات و لگن شده ۲ ماه هست دردم شدیدتر شده با فیزیوتراپی دردم بدتر شد  در ام ار ای یک نکته مشکوک دیدن بابت عصب ولی نوار عصب و عضله  نرمال بود نمیدونم چرا هنوز درد دارم و با مسکن و آمپول کم نشده

    پاسـخ : سلام دوست عزیز

بیماری های مادرزادی که باعث انحراف ستون فقرات میشوند معمولاً نیاز به عمل جراحی دارد. بنابراین لازم است شما به صورت حضوری ویزیت شوید تا سطح بیماری و روش های درمان متناسب با آن بررسی شود.